Crypto en belastingen, hoe zit het allemaal?

Crypto stond ooit in het hoekje van de nerds, ergens tussen gaming en goksites in. Inmiddels heeft bijna iedereen wel een broer, collega of buurman die “iets” in bitcoin of altcoins doet. De Belastingdienst heeft dat natuurlijk ook gezien. Toch voelt het fiscale deel vaak als drijfzand: box 3, peildatum, nieuwe regels, proefprocedures… je bent zo de draad kwijt. Laten we het eens rustig uit elkaar trekken, zonder wollig jargon, zodat je tenminste weet waar je ongeveer aan toe bent.

Van fictief rendement naar meer realiteit

Op dit moment vallen je crypto’s in Nederland meestal gewoon in box 3, samen met je spaarrekening en beleggingen. De peildatum ligt op 1 januari: wat je dan in je wallet, op een exchange of bij een broker hebt staan, telt mee als vermogen. Tot nu toe werkt de fiscus met een fictief rendement, alsof iedereen een soort gemiddeld beleggingsresultaat haalt.

De bedoeling is dat nog dit jaar het systeem aangepast wordt. In 2025 moet de belastingheffing beter gaan aansluiten bij de werkelijkheid. Heb je vooral wat bitcoin en ether als lange termijn investering, dan kan je belastingdruk er straks anders uitzien dan wanneer je de hele dag aan het daytraden bent. De moraal: houd je transacties en waardes goed bij, want slordige administratie kan je later duur komen te staan.

Spanje wil 47% belasting over crypto

Terwijl Nederland nog aan het finetunen is, laten andere landen alvast zien hoe hard het kan gaan. In Spanje wordt crypto-winst inmiddels zo serieus genomen dat je onder bepaalde omstandigheden bijna de helft van je winst mag afdragen. Dat is geen typefout!

De Spaanse fiscus ziet crypto daarbij niet als onschuldig digitaal speelgoed, maar gewoon als belastbaar vermogen en serieuze beleggingswinst. Voor Nederlanders die hopen dat ze via een buitenlands platform of een verhuizing “van de radar” verdwijnen: dat is wishful thinking. Europa schuift langzaam dezelfde kant op, met meer uitwisseling van gegevens en minder gedoogzone. In dat licht oogt het Nederlandse systeem ineens een stuk milder, maar ook hier kan de wind draaien.

Had je crypto in 2022? Dan heb je een mogelijke meevaller

Door alle commotie rond de oude box 3-heffing is er nog een onverwacht hoofdstuk: sommige mensen krijgen geld terug van de Belastingdienst over eerdere jaren. Dat kan ook jou raken als je in 2022 crypto in je vermogen had. Het gaat daarbij niet om de vraag of je nu bitcoin, ripple of dogecoin had, maar om de manier waarop jouw totale vermogen destijds is belast met dat fictieve rendement.

Door uitspraken van de rechter en aanpassingen van de fiscus kan de uitkomst gunstiger zijn dan wat je oorspronkelijk hebt betaald. Soms gebeurt dat automatisch, soms moet je zelf in actie komen. Het loont dus om je oude aanslag en de toenmalige waarde van je coins nog eens kritisch door te nemen. En als je er niet uitkomt: een keer sparren met een fiscalist of een goed ingevoerde vriend is geen overbodige luxe.

Hoe dan ook, één ding lijkt duidelijk: crypto is niet meer weg te denken uit het belastinglandschap. Je kunt het negeren, maar de Belastingdienst doet dat niet meer.